ბაქტერიოფაგები - ნომენკლატურა, სტრუქტურა

ბაქტერიოფაგი აღმოაჩინა დერელმა 1917 წელს.

ფაგების ნომენკლატურა ეფუძნება  იმ სახეობის ბაქტერიის სახელწოდებას, რომელიც არის მოცემული ფაგის მასპინძელი-ბაქტერია.

ბაქტერიოფაგები შედგებიან ორი ძირითადი სტრუქტურული ელემენტისაგან - თავისა და კუდისაგან. გარდა ამისა შეიძლება იყოს ბაზალური მემბრანა და სხვა.

ბაქტერიოფაგი შეიძლება შედგებოდეს მხოლოდ ერთი კომპონენტისაგან. ასეთებს უბრალო ბაქტერიოფაგს უწოდებენ. იმათ, რომელსაც აქვთ ორივე კომპონენტი - კი რთულს.

რაც უფრო მეტია ბაქტერიების მრავალფეროვნება, მით ფართოა მათი მოქმედების სპექტრი.

ბაქტერიოფაგები, რომელიც აზიანებენ რამოდენიმე სახეს ბაქტერიებს, უწოდენებ პოლიფაგებს,ხოლო ვინც აზიანებს მხოლოდ ერთ სახეობას - უწოდენებ მონოფაგებს, ყველაზე გავრცელებული კი არიან ტიპური ბაქტრიოფაგები, რომლებიც აზიანებენ მხოლოდ ერთი სახეობის გარკვეულ  ნაწილს.

ბაქტერიოფაგებს განსაზღვრავენ მათი ზემოქმედებით უჯრედთან.არსებობს ვირულენტური - რომელიც იწვევს უჯრედის სრულ ლიზისს ,რომელშიდაც ახდენს რეპლიკაციას, და თან ჩნდება ყმრავალრიცხოვანი შთამომავლობა.

ზომიერი ბაქტერიოფაგი - იწვევს უჯრების ლიზოგენიზაციას, აღწევს მის გენომში,  (გარდაიქმნება პროფაგად), გარკვეული დროის შემდეგ ხდება პროფაგის  დერეპრესია, შედეგად კი ის იწვევს უჯრედის ლიზისს და თან მრავალი ფაგური კორპუსკულის გაჩენას.

ბაქტერიოფაგები გამოიყენება ინფექციური დაავადებების დიაგნოსტიკისათვის, მკურნალობისათვის და  პრევენციისათვის.

დიაგნოსტიკაში გამოიყენება გამოყოფილი სუფთა კულტურის სახის განსაზღვრისათვის, აგრეთვე მისი ტიპირებისათვის.

ამ შემთხვევისათვის გამოიყენება ტიპური და სახეობითი ბაქტერიოფაგები.

ბაქტრიოფაგების გამოყენება სამკურნალოდ განისაზღვრება როგორც ფაგოთერაპია.

მათი გამოყენება სჯობს ადგილობრივად - დაზიანებული ზედაპირის მოსარწყავად,რადგან თუ მას შევიყვანთ პარენტერალური გზით, ვითარდება იმუნური პასუხი ფაგის ცილაზე. თუ  სამკურნალო ბაქტერიოფაგი გამოიყენება პერორარულად, მაშინ უნდა იყოს გამოყენებული პრეპარატის ტაბლეტირებული ფორმა, რომელიც დაფარულია მჟავა გამძლე გარსით.

ფაგოპროფილაქტიკა - ბაქტერიოფაგის გამოყენება ბაქტერიული ინფექციის განვითარების პროფილაქტიკისათვის. ამჟამად გამოიყენება მუცლის ტიფისა და დიზენტერიის ჩქარი პროფილაქტიკისათვის.

http://litterref.ru/bewatyjgejgeujg.html

..

..